Gürcistan, Ukrayna ve Kırgızistan'da Kadife Devrimler
(Velvet Revolutions in Georgia, Ukraine and Kirghizistan
)
Author
|
:
Giray Saynur Bozkurt
|
|
Type |
:
Copyright
|
Printing Year |
:
2006
|
Number |
:
9
|
Page |
:
151-167
|
Özet
Gürcistan ve Ukrayna'da yaşanan devrimlerin paralelinde Kırgızistan'da ortaya çıkan "Sarı Devrim", dönemin Devlet Başkanı Askar Akayev (27 Aralık 2004 tarihinde, Gürcistan ve Ukrayna'daki devrimlerin Batılı sponsorlarını itham etmiş ve benzer senaryoların Kırgızistan'da yaşanmayacağına dair söz vermişti)'in ülkeyi terk etmesi ve muhalefet liderlerinin kontrolü ele geçirmeleriyle birlikte sona ermişti. Ne Putin, ne de Rusya Dışişleri Bakanlığı, Kırgızistan'da yaşanan kriz boyunca herhangi bir tutum belirleyememişti. Olayların hızlı ve spontane gelişmesiyle Rusya pozisyonunu belirleme ve krize müdahale etme fırsatını elinden kaçırmıştı. Devrimlerin görünmez kahramanı olan ABD ise beklenildiği gibi Kırgız muhalefetini açıkça desteklemişti. Kırgız sivil toplum örgütleri, ABD kuruluşları ve International Development Agency tarafından finanse edilmişti. Demokrasinin tanıtımı ve gelişimini sağlamakla sorumlu 170 kadar sivil toplum örgütü ya ABD'nin kurduğu ya da finansal olarak desteklediği örgütlerdi. Kırgızistan'daki yeni hükümet ülkede güvenlik ve istikrarı sağlamaya çabalarken, bölgesel dengeler açısından devrimlerin sonuçları halâ tartışılmaktadır. Kırgızistan'daki potansiyel gelişmelerin bölgesel güvenlik açısından önemi büyüktü. Bu sivil devrim stratejik açıdan önemli statüsü olan Çin'in yakınındaki, ABD ve Rusya askerî üsleri ile bölgesel dengeler üzerinde de belirleyici olacaktı. Bu yüzden "Sarı Devrim" karşıtı Rusya Federasyonu, Çin Halk Cumhuriyeti ve Amerika gibi bölgesel güçlerin yaklaşımları gitgide önem kazanmıştır. Diğer Orta Asya Cumhuriyetleri için de Kırgız örneğinin başarısı önemliydi. Öte yandan devrim karşıtı Türk Cumhuriyetleri'nin tavırlarının sivil devrimi kapsayan senaryolarda domino etkisi yaratacak olması da ihtimal dahilindedir.<
Anahtar Kelimeler
Gürcistan, Ukrayna, Kırgızistan, ABD, NGO, Sarı Devrim, Sivil Devrim.
Abstract
The Yellow Revolution which was considered to be the outcomes of the civil revolution experienced in Georgia and Ukraine was concluded with the complete control of the opposition in the country and flee of the President Askar Akayev (On December 27 2004, he had accused the West of sponsoring revolutions in Ukraine and Georgia and vowed to prevent similar scenarios in Kyrgyzstan). Neither Putin nor Russian Foreign Affairs could determine any attitude during crisis in Kyrgyzstan. Due to the fact that the events were developed rapidly, Russian had lost opportunity interfering crisis. The USA, being the invisible hero of the revolution, had clearly supported the Kyrgyz opposition as so expected. It was known that the activities of the Kyrgyz civil societies had been financed by the US foundations and the International Development Agency of the USA. At least 170 civil society organisations, responsible for the democratic developments and introduction of democracy had been established through the USA or such organisations had been financially supported by the USA. While the New Government in Kyrgyzstan established is making every effort to secure and stabilise the country, the consequences of the revolutions in terms of regional balances are still being discussed. The potential developments in Kyrgyzstan was of great importance in view of the regional stabilisation. The civil revolution nearby China which had strategically important status and hosting US and Russian military bases would have fundamental consequences over regional balances. Therefore, the approaches of the regional powers such as Russian Federation, People's Republic of China and the USA against yellow revolution raised particular importance gradually. The success of Kyrgyz example was of great importance for the other Central Asian republics. On the other hand, the civil revolution in cludes scenarios which may have domino effect and such scenarios affect the attitude of the Turkic Republics against the revolution.<
Keywords
Georgia, Ukraine, Kyrgyzstan, USA, NGO, The Yellow Revolution, Civil Revolution.