Sovyet Milliyet Politikası: Abhazya ve Güney Osetya'daki Etnik Çatışma Üzerindeki Etkisi
(Soviet Nationality Policy: Impact on Ethnic Conflict in Abkhazia and South Ossetia
)
|
Author
|
:
Nevzat Torun
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2021
|
|
Number |
:
70
|
|
Page |
:
245-263
|
Özet
Bu çalışmanın amacı, Gürcistan’daki etnik çatışmayla ilgili birbiriyle bağlantılı iki soruyu cevaplamaktır. 1990’ ların başlarında, Gürcistan’daki iki etnik grup (Abhazya ve Güney Osetya) Gürcistan ortak çatısı altında yaşamak yerine, “neden” ve “nasıl” ayrılıkçı siyaset izlemiş ve bunun sonunda Merkezi yönetimle kanlı etnik çatışmalar sonucunda bağımsızlıklarını tek taraflı ilan etmişlerdir? Bu çalışmanın ana savı Sovyetlerin milletler sorununu çözmek için geliştirdikleri “Sovyet milliyet politikası” Gürcistan’daki etnik grup olma bilinci ve etnik çatışmaya zemin hazırlayan temel ve başlıca araçlardan biri olduğunu ispatlamaktır. Bu minvalde, Abhazların ve Güney Osetlerin giriştikleri siyasi statü mücadelesi, Lenin yönetimiyle başlayıp Gorbachev yönetimine kadar değişiklik geçirip evrilen Sovyet millet politikası azınlık gruplarına kendi etnik kimliklerini, dillerini ve kültürlerini geliştirecek, daha da önemlisi kendi kendini yönetme ve ulus olma bilinci kazandırabilecek ayrıcalıklar tanımıştır. Ancak, istemsiz bir şekilde Sovyet millet politikası Sovyetler sonrası dönemde etnik gruplar arasındaki etnik çatışmaların ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Sovyet millet politikası ve Sovyet federal yapısı sayesinde birçok etnik ve bölgesel temelli özerk yönetim yapıları oluşturulmuş, Sovyetler zamanı boyunca bu özerk yapılar kendilerine ait siyasi kurumlarını, ulusal aydın sınıflarını ve bürokratik elitlerini oluşturup gelişirmiş, daha sonra bu sınıflar milliyetçi hareketleri şekillendirmiş ve bunun doğal sonucu olarak da kendi kendini yönetme isteği ve tam bağımsızlık arzusu gelişmiş. Bunların sonucu olarak Sovyet sonrası dönemde Gürcistan’daki etnik çatışmalar kaçınılmaz olmuştur.
Anahtar Kelimeler
Etnik Gruplararası Çatışma, Sovyet Milliyet Politikası, Kendi Kaderini Tayin, Abhazya, Güney Osetya
Abstract
This study aims to answer two interlinked questions with respect to ethnic conflict in Georgia: Why and how two ethnic groups (Abkhazians and Ossetians) in Georgia sought secession in the 1990s rather than accepting unity under a common Georgian roof, and what explains the occurrence of ethnic conflicts between the Abkhazians and Georgians and between the South Ossetians and Georgians? The central argument of this paper is that Soviet nationality policy was a foremost driving force in shaping consciousness of being ethnic groups in Georgia and set the stage for the inter-ethnic conflicts of the post-Soviet era. A number of factors explain the particular inter-ethnic conflicts in Georgia among ethnic groups, including a long historical relationship between the Georgian people and the Abkhaz and Ossetian minorities, but I argue that the foremost factor was the role of Soviet nationality policy that evolved from Lenin to Gorbachev, a policy that granted ethnic groups some level of privileges and fostered a wave of national self-assertion, Soviet nationality policy and the Soviet federal structure created numerous ethnic- and territorial-based autonomous units during the Soviet era; these units shaped their own political institutions, national intelligentsias, and bureaucratic elites, forming the basis for later nationalistic movements and developing a wish for self-determination and full independence. These institutions and beliefs made ethnic conflict in post-Soviet Georgia inevitable.
Keywords
Inter-Ethnic Conflict, Soviet Nationality Policy, Self Determination, Abkhazia, South Ossetia
