Özet
19. Yüzyılda Trabzon Limanı: Seferler, Tüccarlar, Mallar
Dünyanın en önemli iç denizlerinden biri olan Karadeniz,
İstanbul ve Çanakkale Boğazları’yla Akdeniz’e; Tuna, Dinyeper-
Dinyester Nehirleri’yle Avrupa’nın içlerine, Kafkaslar
yoluyla ise Asya’ya ulaşır. Stratejik ve coğrafi konumuyla
Asya ve Avrupa arasındaki deniz-kara ticaretini en kısa
mesafede birbirine bağlar. Trabzon ise, her dönemde Karadeniz’in
en önemli limanı oldu ve en parlak dönemlerini
ticaretin yoğunlaştığı zamanlarda yaşadı. Osmanlı Devleti’nde
önemli bir transit limanı olan Trabzon, 18.yy. itibariyle
Karadeniz’in uluslararası deniz ticaretine açılması ve
yabancı tüccarların bölgeye gelmesiyle Doğu’yla ticaretin
merkezi haline geldi. Doğu, Trabzon-Erzurum-Tebriz yoluyla
Avrupa’da gelişen sanayiye hammadde sağlamaktaydı.
19. yy. itibariyle ise limanın ticaret hacminin artmasıyla,
Trabzon çok kısa sürede açılan elçilikler, gemi acenteleri
ve tüccarlarıyla Karadeniz’in en işlek limanı haline geldi.
Bu dönemde sirke, şarap, zeytin, sabun, pamuk, dokuma
ürünleri, kahve, buğday, demir, balık, et, kürk olmak üzere
her türlü mal, yabancı, gayrimüslüm ve Türk tüccarlar tarafından
alınıp, satılmakta ve diğer bölgelere taşınmaktaydı.
Bu çalışmada tüccarlar, gemi seferleri ve mallara arşiv
belgeleriyle örnekler verilirken 19. yy.’da Trabzon limanında
ticari faaliyetler açıklanacaktır.<
Anahtar Kelimeler
Deniz Ticareti, Karadeniz, Trabzon, Jeopolitik
