Özet
Ukrayna Krizinin Ulusal, Bölgesel-Küresel Bağlamı ve Gelecek Öngörüleri
Bu makalede 2013 sonlarından başlayarak 2014 Şubat ayında olgunlaşan ve dünya gündemini işgal etmeye başlayan Ukrayna’daki kriz, başlatıcı ve kolaylaştırıcı faktörlerin ötesinde tarihsel, sosyo- kültürel, ekonomik, psikolojik, kurumsal, jeopolitik ve uluslararası boyutlarıyla kapsamlı ve çok boyutlu bir çatışma olarak görülmektedir.
Ukrayna devleti, SSCB sonrası 20 yılı aşkın sürede ülkenin tamamında meşruiyet sağlayamamaktadır. Ukrayna’da etnik ve dinsel hatlardan ziyade jeopolitik hatlara ve AB ve Rusya arasındaki etki mücadelesine denk düşen demografik farklılaşmanın, ulusal kimliğin ve modern Ukrayna ulusunun inşasında önemli bir engel olduğu görülmektedir. Yaşanan krizde Ukrayna ekonomisinin Rusya’ya bağımlılığı ile oligarklar ve siyasi seçkinlerin ittifakı tarafından kontrolü diğer önemli bir faktördür.
Rusya’nın son dönemlerde yakın çevresinde ulusal hareketlere karşı kendine yakın nüfus ile sahip olduğu enerji kaynaklarını dış politika vasıtası olarak kullanma gayretleri Ukrayna özelinde tahrip edici etkiler doğurmaktadır.
Rusya, NATO ve AB’nin genişlemesi sınırlarına dayandıkça algıladığı tehdidi yaşamsallaştırmakta, Gürcistan örneğine benzer şekilde Ukrayna’da da sıfır toplamlı oyun yaklaşımıyla hareket etmektedir.
Ukrayna krizinin önümüzdeki dönemde Doğu Avrupa’nın dışına taşabilecek yansımaları olması muhtemel görülmektedir. Bu kapsamda; Avrasya coğrafyasındaki başta enerji olmak üzere güç mücadelesinin Kıbrıs sorunu, Orta Doğu Barış süreci, İran’ın nükleer programı, Suriye krizi ve Kürt sorunuyla etkileşimi mümkün görülmektedir. ABD’nin Doğu Asya ve Pasifik’e yönelmeye başladığı bu dönemde küresel boyutta yeni çatışma alanları ve işbirliği fırsatlarının ortaya çıkabileceği değerlendirilmektedir.
<
Anahtar Kelimeler
Ukrayna krizi, Yakın çevre, Enerji, Rusya, ABD
