Hazar'ı Aşan Bir Hazar Gücü: Geçmişten Günümüze Rus Hazar Filosu
(A Caspian Power beyond the Caspian: The Caspian Flotilla from the Past to the Present
)
|
Yazar
|
:
Merve İrem Yapıcı
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
|
Sayı |
:
68
|
|
Sayfa |
:
851-874
|
Özet
Sahip olduğu zengin enerji kaynakları, jeopolitik konumu ve enerji transferi açısından taşıdığı önem nedeniyle sadece bölge değil, bölge dışı devletlerin de ilgisini çeken Hazar, giderek askeri bir mücadeleye zemin oluşturmaktadır. Kaynakların paylaşımı ve Hazar'ın statüsü merkezinde şekillenen bu mücadele, Rusya'nın I. Petro zamanından itibaren bölgede bulundurduğu deniz gücünü ön plana çıkarmaktadır. Özellikle Sovyetlerin dağılmasının ardından bölgede patlak veren üstünlük mücadelesi, Rusya'nın buradaki deniz gücünü geliştirmesine yol açmıştır. Hazar Donanması'ndaki gemilerinin sayısını arttıran ve gemilerini gelişmiş füze sistemleri ile donatan Rus yönetimi, özellikle Putin döneminden itibaren bölgede geniş çaplı tatbikatlar düzenlemektedir. Kıyıdaş devletlerin deniz güçleri ile kıyaslandığında bölgedeki en büyük ve köklü deniz gücü olarak beliren Hazar Filosu, 2015 Ekimi'nde Suriye'deki hedeflere gerçekleştirdiği füze saldırıları ile Hazar dışı bölgelerde de etkin olduğunu kanıtlamıştır. Bu çalışmanın amacı, Filo'nun kurulduğu tarihten günümüze Rusya'nın Hazar içi ve dışı güvenlik endişelerini karşılama ya da arttırma konusunda ne derece etkin olduğunu saptayabilmektir. Ayrıca Filo'nun geliştirilmesi amacıyla ortaya atılan hedeflerin bölge içi ve dışı devletler nezdinde yarattığı tepkiler irdelenecek, bu askeri gücün güvenliğin mi yoksa güvenliksizliğin mi anahtarı olduğu sorusuna yanıt aranacaktır.
Anahtar Kelimeler
Hazar Denizi, Rus Donanması, silahlanma, enerji rekabeti, Arap Baharı
Abstract
Thanks to its rich energy sources, geopolitical position, and importance in terms of energy transfer, Caspian Sea attracts the attention of not only regional but also non-Caspian states and increasingly constitutes a ground for a military struggle. In this context, the focal point of the struggle has been the issues of sharing regional resources and definition of Caspian’s legal status. This ongoing struggle brings the question of Russian Caspian Sea Fleet – a naval force stationed in the Caspian Sea during the reign of Petro I- in the foreground. The power struggle that erupted in the region following the demise of the Soviet Union paved the way for the Russian policy to improve her naval force in the Caspian Sea. The Russian administration increased the number of navy ships in her Caspian Fleet and equipped them with advanced missile systems. Russia also has conducted large-scale exercises in the region especially since the presidency of Putin. Russian Caspian Sea Fleet constitutes the largest and well-established maritime power in the region in comparison with the naval capacities of other Caspian littoral states. It should be noted that the fleet exploited the opportunity of demonstrating its capability with missile attacks at targets in Syria in October 2015. The aim of this study is to determine the efficiency of the fleet in triggering or diminishing Russian intra-Caspian and global security anxieties since the time of its inception. Additionally, the reactions of intra and extra-regional states against Russian plans about the Caspian Fleet will be analyzed. With the help of this analysis, “Is Russian Fleet the key of security or insecurity?” question will also be answered.
Keywords
Caspian Sea, Russian Fleet, militarization, energy competition, Arab Spring