Tuna Yalılarında Mihail Viteazul Tehdidi (1598): Osmanlı Romen Kaynakları Işığında Yeni Bir Değerlendirme
(The Threat of Michael the Brave in the Danube Mansions (1598): A New Assessment in the Light of Ottoman-Romanian Sources
)
|
Yazar
|
:
Yusuf Heper
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
|
Sayı |
:
68
|
|
Sayfa |
:
889-900
|
Özet
Osmanlılar 1593 yılında Habsburglarla Uzun Savaşlar adıyla anılacak olan savaşlara giriştiğinde Eflak-Boğdan ve Erdel voyvodaları da aralarında anlaşarak Osmanlı’ya karşı isyan etmişlerdi. Eflak-Boğdan’ın başkentleri Bükreş ve Yaş’ta başlayan bu isyanlar, kısa sürede Müslüman Türk nüfusunun yoğunlukta olduğu Tuna boylarına sıçramıştı. Osmanlı idarecilerinin kısa sürede aldığı tedbirler sayesinde Tuna bölgesi büyük bir katliamdan kurtulmuş ve İstanbul’dan gönderilen takviye ordular Mihail’i Tuna hattından çıkarmıştı. Ancak Mihail Voyvoda 1598 yılında Osmanlıların Erdel’deki seferlerini fırsat bilerek tekrar Tuna taraflarına baskınlar yapıp, gayr-müslim ahaliyi isyana teşvik etmiştir. Bunun üzerine Mahmud Paşa emrinde bir ordu İstanbul’dan Tuna hattına gönderilmiştir. Bu geçen süre zarfında Mihail Voyvoda, Tuna hattında bulunan bazı stratejik yerlere zarar vermiş ve kendine bağlı kuvvetlerle Eflak’a geri çekilmiştir. Makale kapsamında yerli ve yabancı kaynakların verdiği bilgiler muvacehesinde değerlendirilen bu gelişmeler, Mihail Voyvoda’nın Tuna’ya yönelik asıl hedefleri üzerine yoğunlaşmaktadır. Bu çalışmada Mihail’in Tuna hattındaki faaliyetleri hakkında, Romen tarihçileri tarafından da gözden kaçırılan birçok hususun Başbakanlık Osmanlı Arşivinde bulunan 934 Mühimme defterindeki hükümlere dayanarak ortaya konulması hedeflenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Romanya, Tuna, Eflak, Mihail, Voyvoda
Abstract
When Ottomans embark on a war with Habsburgs as know “Long War” in 1593, Wallachia-Moldavia-Transilyvanian voivods agreed among themselves and rebelled against Ottoman Empire. These rebellions where started in capitals of Wallachia-Moldavia, Bucharest and Iaşi, targetted the Danubian parts where were many Muslim Turks lived. Thanks to measures taking by the Ottoman administrators in a short time, the Danube region was saved from a big massacre and Mihail Voivod removed from Danube Line by the reinforced armies sent from Istanbul. However Mihail Voivod by taking advantage of the Ottoman expeditions in Transilyvania raided Danube sides again and encouraged the non-Muslim population to revolt against Ottomans. In face of these situations, an army was sent from Istanbul to the Danube Line under the command of Mahmud Pasha. During this time Mihail Voivod damaged some strategic laces on the Danube Line and he retreated to Wallachia with his forces. This situations which we evaluated according to native and foreign sources, focused on Mihail’s main golas on Dunabe. The main purpose of our study is to reveal many issues which also overlooked by the Romanian historians, based on many firmans in the Ottoman Archives of the Important Registers 934th number.
Keywords
Romania, Danube, Wallachia, Mihail, Voivod