Derleme Sözlüğü’nde Yanlış Tanımlanmış Bazı Kelimeler Üzerine
(On Some Words Which Misindetified in "Derleme Sözlüğü"
)
|
Yazar
|
:
Ferdi Güzel
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
|
Sayı |
:
67
|
|
Sayfa |
:
753-761
|
Özet
Derleme Sözlüğü, Türkiye Türkçesi ağızları söz varlığı alanındaki en kapsamlı ve en önemli çalışmadır. Fakat sözlükçülük ilkeleri açısından ele alındığında bu önemli çalışmada birtakım yanlışlar göze çarpmaktadır. Derleme Sözlüğü’nde görülen önemli yanlışlardan biri de tanımlama yanlışlarıdır. Sözlük’teki birçok kelime yanlış tanımlanmıştır. Bazı maddelerdeki tanımların yetersiz olduğu, birçok madde başının çok genel bir ifade ile açıklandığı, bazı maddelerde de anlam belirsizliğinin söz konusu olduğu görülmektedir. Yanlış tanımlamanın en önemli sebebi derleyicilerin uzman olmamasıdır. Derleyiciler, derledikleri metinlerde anlamını bilmedikleri kelimeleri bağlama göre yorumlamaya çalışmış, yanlış anlamlar çıkarmışlardır. Madde başlarını tanıklamak için verilen cümleler bazı kelimelerin yanlış tanımlandığını açık bir şekilde göstermektedir. Kelimenin farklı varyantları da yanlış tanımlamaları tespit etmek için önemli bir rol üstlenmektedir. Derleme Sözlüğü’nü hazırlayanlar tanık cümlelere yeterince dikkat etmedikleri, kelimelerin farklı varyantlarını tespit edemedikleri ve farklı madde başı olarak ele aldıkları için Sözlük’te yanlış tanımlanmış birçok madde bulunmaktadır. Ağız araştırmaları sahasındaki en önemli çalışma olan Derleme Sözlüğü’nün yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler
sözlükçülük, Derleme Sözlüğü, tanımlama yanlışları
Abstract
Derleme Sözlüğü is the most comprehensive and the most important work in the field of Turkey Turkish dialects vocabulary. But when it comes to lexicography principles, there are some mistakes in this important study. One of the important mistakes seen in the Derleme Sözlüğü is the definition mistakes. Many words in the Dictionary are incorrectly defined. It is seen that the definitions in some items are insufficient, many items are explained with a very general expression, and in some items there is ambiguity. The most important reason for misidentification is that compilers are not experts. Compilers tried to interpret the words that they did not know in context, and made false meanings in the texts they compiled. The sentences given to testify the articles clearly show that some words are misidentified. Different variants of the word also play an important role in detecting misidentifications. There are many misidentified items in the Dictionary, since those who prepared the Derleme Sözlüğü did not pay enough attention to the witness sentences and could not identify different variants of the words.It is a must to reorganize the Derleme Sözlüğü which is the most important work in the field of dialect research.
Keywords
lexicography, Derleme Sözlüğü, definition mistakes.