Soykırım Ezberini Bozan Bir Ermeni Kaynağı: Armyanskiy Vestnik
(An Armenian Source Declening the Genocide Allegations: Armianskii Vestnik
)
|
Yazar
|
:
Seyit Sertçelik
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2008
|
|
Sayı |
:
18
|
|
Sayfa |
:
57-69
|
Özet
Osmanlı Devleti'nin, ülke güvenliğini sağlayabilmek ve hükümet otoritesini sürdürebilmek için, 27 Mayıs 1915 tarihinde alarak uygulamaya koyduğu sevk ve iskân (tehcir) kanunundan sonra Türklerin, Anadolu'da yaşayan Ermenilere karşı "yok etme" kampanyası yürüttüğü şeklinde yoğun bir propaganda faaliyeti başlatılır. Ermeniler ve onlara arka çıkanlar, 1915 yılında 800.000-1.000.000 Ermeni'nin katledildiğini ortaya atarlar. Nitekim günümüzde Ermeni soykırımı iddialarına dayanak teşkil eden kaynaklar, söz konusu dönemde kaleme alınan yanlı çalışmalar ya da duygusal gazete haberlerinden ibarettir.
Oysa 1916 yılında Ermeniler tarafından Moskova'da haftalık yayımlanan "Ermeni Belleteni" adlı dergide, Birinci Dünya Savaşı sırasındaki Ermeni kayıpları ürerine araştırma-inceleme yazıları yayımlanır. Ermenilerin kaleme aldığı bu yazılarda, 1915 ve 1916yıllarında ortaya atılan Ermeni kayıplarına ilişkin sayıların, gerçeklerin çok ötesinde olduğu, zira doğu Anadolu vilayetlerinin Kuşların eline geçmesi ürerine sağ kalan Ermenilerin sayısının, tahmin edilen rakamların çok ürerinde bulunduğuna dikkat çekilir. Keza, Ermeni kayıplarına ilişkin ortaya atılan ilk abartılı sayıların nedeninin, bu dönemde Ermeni çevrelerinde "büyük bir gerilim ve sinir hâkim olmasından" kaynaklandığı ürerinde durulur.
Ermeni yayıncı Arsak Çobanyan, yok edildiği ileri sürülen Ermenilere dair ortaya atılan sayıların "ufaktan bildirilen abartılı rakamlar olduğunu" kabul eder. Çobanyan, "Benzer bütün krizlerde, abartılma kaçınılmazdır. Felaket henüz sonuna kadar kestirilememektedir... Ancak Türkiye'de Ermenilerin yok edildiği gerçek değildir" diyerek, savaş döneminde öne sürülen sayıların önyargılı, tahmini ve oldukça abartılmış olduğunu ortaya koyar. Ermeni kayıplarına ilişkin ortaya atılan sayıların çok abartılı olduğu ve Ermenilerin yok edilmedikleri, başka Ermeni kaynaklarının yanı sıra Rus arşiv belgelerince de sabittir. Bu arada Ermeni kaynakları, savaş döneminde Anadolu'da Müslüman kayıplarının, Ermenilerden çok daha fazla olduğuna dikkat çekerler.<
Anahtar Kelimeler
Ermeni Belleteni (Armyanskiy Vestnik), Ermeni nüfusu, Ermeni kayıpları, Müslüman kayıpları, abartılı sayılar.
Abstract
Following the Relocation- Resettlement Law passed on May 27, 1915 to maintain the security of the country and the authority of the Ottoman government, intensive propaganda campaigns have been launched against the Turks in the sense that the Law was implemented only among Anatolian Armenians to destroy them. Such propaganda was deliberately manipulated and intensified with the allegation that a considerable number of Armenian people between 800.000 and 1.000.000 were murdered under circumstances of atrocity during the Great War, in 1915. Such claims have actually not been supported by any sound and objective information, but emotional and unobjective media.
?Armenian Bulletin?, a weekly journal issued in Moscow by Armenians in 1916, however, published series of news based on research and analyses about Armenians losses during the War. The articles in the journal drew attention to the aforementioned numbers of Armenians losses during the 1915 and 1916, and urged the information that these figures were beyond the reality because after the Eastern Anatolian provinces occupation by the Russian forces, the numbers of the surviving Armenians were beyond all forecasts and assumptions. Nevertheless, in these articles the reasons for the first exaggerated figures relating Armenian losses were written on the cause of the ?overwhelming high tension and anxiety? within the Armenians circuits.
Armenian publisher Arshak Chobanian admits that inflated numbers of the alleged ?Armenian losses were exaggerated and presumed numbers?. Chobanian believed that ?exaggeration in such a crisis was unavoidable. The tragedy has not yet calculated in detail? But it is not true that Armenians were eradicated in Turkey? and it appears that alleged numbers for the war period are prejudiced, approximated and highly exaggerated. It is an established fact that the Armenians losses are indeed very exaggerated; and it can be seen via other Armenians sources and the Russian archival documents that the Armenians were not annihilated as claimed. Furthermore, even the Armenian sources underline the fact that Muslim losses in Anatolia during the war period were much more than the Armenians losses during the replacement operation etc.<
Keywords
Armenian Bulletin (Armyanskiy Vestnik), Armenian Population, Armenian Losses, Muslim Losses, Exagger