Trabzonlu Figânî'nin Divançesinde Sosyal Hayatın İzleri
(Traces of Social Life in the Divançe of Figânî of Trabzon
)
|
Yazar
|
:
Beyhan Kesik
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2007
|
|
Sayı |
:
14
|
|
Sayfa |
:
79-92
|
Özet
XVI. yüzyılda Osmanlı Devleti, XV. yüzyılda hız kazanan büyüme ve gelişme hareketini çok güçlü padişahların önderliğinde sürdürerek büyük bir imparatorluğa dönüşmüştür. Genel gelişmenin tabii sonucu olarak ilim, kültür ve edebiyat alanında da büyük bir gelişme meydana gelmiş ve birçok şair yetişmiştir. Bunlardan biri de; Fuzûlî, Hayâlî ve Bakî derecesinde olmasa da, Klâsik Türk edebiyatının sanat anlayışı içinde, zaman zaman orijinal buluşları, hayal inceliği ve üslûp güzelliği İle ilk plândaki çağdaştan arasına girmeyi hak eder gözüken Trabzonlu Figânî'dir. O, Necâtî'den beri gelen atasözleri ve halk deyimlerini kullanma geleneğine bağlılık gösteren sanatçılardan biridir. Muhayyilesinin parlaklığı, duygulanımı İnceliği, yaratılıştan şair oluşu, sürekli coşkunluğu onun şiirlerine bambaşka bir hava vermeğe yetmiştir. Bu çalışmada Divan şiirinin çoğu araştırmacı tarafından ihmal edilen sosyal konulara olan yaklaşımı ve ilgisi üzerinde duruldu. Bu düşünceden harekede Figânî?nin Divançesi?ndeki sosyal hayat, halk inanışları, sosyal tavır ve davranışlar, toplumdaki bazı insan tipleri tespit edilmeye çalışıldı.<
Anahtar Kelimeler
Figânî, Divan şiiri, sosyal konu, davranış, insan tipleri, halk inanışı.
Abstract
As a result of the fact that the movement of rapid growth and development particularly in the 15th century was maintained under die leadership of brave and strong rulers, the Ottoman State eventually developed into a huge empire in the 16th century. The eventual outcome of such rapid growth 2nd development was that literature, culture, and science fully enjoyed a number of favourable changes and that there appeared a great number of poets at the time. One of the poets in that period is, of course, Figani from Trabzon, who seems to have deserved, through his original and unusual discoveries, his sensitivity of imagination, and his stylistic beauty, a place among his contemporaries from the artistic view-point of classical Turkish literature even though he was unable to reach the same degree of popularity as Fuzuli, Hayali, and Baki. He is also one of the poets who was faithful to the usage of proverbs and sayings, a tradition which dated back to Necati. Such characteristics as his brightness of imagination, emotional sensitivity, being a poet by birth, and a continual exuberance and excitement make his poets unique. In this study were studied the approach of Divan poetry to social matters as well as its interest in such matters, which have remained to be untouched by most researchers. From this point of view, such elements ns the social life, some characters in the society, social behaviors and attitudes, and folk beliefs depicted in Figani's Divançe were studied.<
Keywords
Figâni. Divan poetry, social subject, behavior, human characters, folk beliefs