Bir Sakk Mecmuasına Göre 17. Yüzyılda Tokat
(Tokat Province in the XVII Century According to a Sakk Journal
)
Yazar
|
:
Ümit Ekin
|
|
Türü |
:
Telif
|
Baskı Yılı |
:
2009
|
Sayı |
:
20
|
Sayfa |
:
59-71
|
Özet
Şer?i mahkemelerde belgelerin hangi kurallar çerçevesinde düzenleneceğini gösteren kılavuz kitaplarına sakk mecmuası adı verilmektedir. Mahkemelerde uzun yıllar görev yapmış kadılar tarafından hazırlanan bu mecmualar, şer?iyye sicillerinden seçilmiş örnek belgelere dayanmaktadır. Mahkeme kayıtlarını içeren kadı sicillerinde var olan hüccet, ilam, vakfiye gibi belge türlerine bu mecmualarda da rastlanmaktadır. Bu makalede Tokat?a ait bir sakk mecmuası incelenmiştir. 17. Yüzyıl sicillerinden seçilmiş belgelere dayanılarak düzenlenmiş olan mecmuanın en önemli özelliği, Tokat şer?iyye sicillerinin ilkinin 18. Yüzyılın sonlarına ait olması nedeniyle kısmen de olsa karanlıkta kalan bir dönemin aydınlatılmasına katkı sağlıyor olmasıdır. Nitekim defterde, şehirde başgösteren salgın hastalıklardan yangınlara, toplumsal ilişkilerden esnaf gruplarına kadar bir çok bilgi bulunmaktadır. Bu makalede, sözü edilen konularla ilgili mecmuadan derlenen verilerin ana hatlarıyla değerlendirilmesi yoluna gidilmiştir.<
Anahtar Kelimeler
Osmanlı, Tokat, Sakk, Mecmua, Kadı Sicili, Mahkeme.
Abstract
Guide books showing how the documents within the framework of the rules of Sharia Courts be arranged are named sakk majmua. These majmuas, prepared by qadis who have worked in courts over many years, were based on sample documents selected from Court Registers. In these majmuas, it is also found document types like script, verdict, and charter of a waqf visible in qadi registers including court records. In this article, one of the Sakk majmuas of Tokat is examined. The most important characteristics of this majmua prepared with the documents selected from 17th century registers is that it throws fresh light on a relatively black era which we do not have any accounts because the first court register of Tokat is belong to the 18th century. In fact the register includes information about epidemics, fires, social relations and guild groups in the city. In this article, it is aimed to evaluate broadly the data compiled from the majmua pertaining to above-mentioned subjects.<
Keywords
Ottoman, Tokat, Sakk, Majmua, Qadi Register, Court.