Türkiye Türkçesinde Mensubiyet Bildiren "-Gil" Eki Üzerine
(On The Possessive Suffix "-Gil" in Turkish of Turkey
)
|
Yazar
|
:
Ahmet Demirtaş
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2006
|
|
Sayı |
:
9
|
|
Sayfa |
:
70-77
|
Özet
Yapı bakımından eklemeli bir dil olan Türkçenin zengin ekler sistemi içerisinde mensubiyet bildiren, ev ve aile ismi yapmakta özellikle ağızlarda yaygın bir şekilde kullanılan "-gil" isimden isim yapım eki, dikkat çekici eklerden birisidir. Türkçenin ünlü ve ünsüz uyumlarına uymayan ve tek şekilli olarak kullanılan bu ek, anlamsal ve işlevsel özellikleri dikkate alınıp yapı bakımından incelendiğinde "-ki" aitlik eki ve "-1" isimden isim yapım eki ile birleşerek kalıplaşmış bir ek olduğu izlenimini vermektedir, "-ki" ekinin eklendiği kelimeye aitlik anlamı vermesi, "-1" ekinin de isimlerden benzerlik gösteren isimler yapması, bu izlenimi güçlendirmektedir. Ancak "-gil" ekinin üzerine vurgu almaması ve ünlü uyumuna girmemesi, bu ekin Eski Türkçe döneminde başka bir kelimeden ekleşerek oluşması ihtimalini daha güçlü göstermektedir.<
Anahtar Kelimeler
"-gil" Eki, Yapım Eki, Türkiye Türkçesi, Dil Bilgisi
Abstract
The suffix "gil", which is used to show possession and to make home or family names in Turkish, a rich agglutinative language, is one of the most interesting suffixes. A semantic and functional study of this suffix, which is an exception to the phonetics vowel and consonant harmony rules and which is used in only one form, shows that it seems to have been derived from the possessive suffix "-ki" and the noun making suffix "-l". The fact that the suffix "-ki" gives the meaning of possession to the word it is affixed and that the suffix "-l" makes nouns of similitude strengthens this impression. However, the fact that the suffix "gil? is not stressed and that it violates the vowal harmony rule strengthens the possibility that it was derived from another word from Old Turkish.<
Keywords
The Suffix "-gil", Derivational Affix, Turkey Turkish, Grammar