19. Yüzyılda Ereğli'deki Bir İsyan Üzerinden Osmanlı Taşrasında Sosyal Düzeni Çözümleme Denemesi
(A Contribution to Analysing Ottoman Social Order from an Uprising in Ereğli in the 19th Century
)
|
Yazar
|
:
Sinan Yakay
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2006
|
|
Sayı |
:
10
|
|
Sayfa |
:
55-62
|
Özet
Osmanlı sosyal tarih araştırmalarında ayânlar-devlet ilişkisi kısmen çözümlenmiş olmasına rağmen ayân-halk ilişkilerinin nasıl olduğu tam olarak anlaşılabilmiş değildir. Halkın sesini belgelerde ayanlarla ilgili şikayetler söz konusu olduğunda duyabilmekteyiz. Ancak son zamanlarda yapılan araştırmalar halkın ayanlar etrafında farklı çıkar grupları biçiminde gruplanabileceklerini, farklı ilişkiler içerisine girebileceklerini de göstermektedir. Bu çalışmada bugün Karadeniz Ereğli olarak bilinen Bendereğli'de 9 Mart 1841'de muhassıllık düzenlemesine ve Ereğli'de Kalyon Nazın ve Safranbolu Muhassılı Mustafa Ağa'ya karşı başlayan ayaklanma üzerinden ayân-halk ilişkisi farklı çıkar gruplarını da gösterecek şekilde çözümlenmek istenmiştir.<
Anahtar Kelimeler
Ayânlık, Karadeniz Ereğli, Muhassıllık, Ayaklanma.
Abstract
Although the state-ayans (tax farming magnates) relationship in the Ottoman social history has been solved, it is not well defined how the ayan-public relations were. We hear from the people from their complaints about the former. Recent studies show that people might have gathered around different groups of benefit, and entered various relations in this context. Aim of this essay is to contribute to analyzing people-ayan relations in terms of different groups of benefit via the regulation of tax farming on March 9th, 1841, in Bendereğli, known today as Karadeniz Ereğli, and the uprising against Mustafa Ağa, then tax farmer of Safranbolu.<
Keywords
Ayans (magnates), ayan-public relations, Karadeniz Ereğli, Ottoman tax farming