Hikâye ve Şiirin “Gölge”sinde Cahit Sıtkı’nın “Abbas”ı”
(Cahit Sıtkı's “Abbas” in the Shadow of the Story and Poetry
)
|
Yazar
|
:
Tayfun Haykır
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2021
|
|
Sayı |
:
71
|
|
Sayfa |
:
775-786
|
Özet
Bu çalışmada Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatının tanınmış ediplerinden Cahit Sıtkı Tarancı’nın “Abbas” müşterek başlığıyla yayımladığı hikâye ve şiirine odaklanılmıştır. Tarancı; kendi hayat hikâyesinden olayları, kişileri, nesneleri, mekânları vb. eserlerine yansıtan yahut doğrudan taşıyan bir ediptir. Onun bu özelliğini daha iyi ifade etmek için “yaşadıklarını yazan” sıfatını kullanmak mümkündür. Çalışmanın giriş bölümünde Cahit Sıtkı’nın bu yönü üzerinde durulmuş ve hayatı ile eserleri arasındaki güçlü bağ aydınlatılmaya gayret edilmiştir. Söz konusu ilişkiye dair dikkat çekici ayrıntılar ifade edildikten sonra hem şiirinde hem de hikâyesinde önemli bir tip olarak kurguladığı “Abbas” ve yine öne çıkarılan arzu nesnesi konumundaki “Beşiktaşlı”nın kimlikleri deşifre edilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda psikanalizimin imkânlarından faydalanılmış ve “Abbas”ın Cahit Sıtkı’nın çocukluk döneminden başlayarak yıllar içinde bilinçdışında oluşturduğu “gölge karakter”i, “Beşiktaşlı”nın da “hilebaz figür”ü olma ihtimali üzerinde durulmuştur. Bir sonraki başlık altında ise şiir ve hikâyenin kesişim alanında ortaya çıkan “şiir-hikâye” türüne değinildikten sonra “Abbas” başlıklı hikâyedeki ayrıntılardan yola çıkılarak yine aynı başlıklı şiirin, bir “şiir-hikâye” olarak değerlendirilmesi gerektiğine dair görüşler ortaya koyulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Cahit Sıtkı Tarancı, Psikanaliz ve Edebiyat, Gölge Karakter, Hilebaz Figür, Şiir-Hikâye
Abstract
In this study, the story and poem of Cahit Sıtkı Tarancı, one of the most well-known poets of Turkish literature during the Republican Period. It was published and is emphasized under the common title "Abbas". Tarancı; He is a literary man who reflects or directly conveys events, people, objects and places from his personal life in his works. It is possible to use the adjective "he wrote what he lived" to better express this feature of him. In the introduction of the study, this aspect of Cahit Sıtkı is emphasized and the strong connection between his life and his works is clarified. After expressing the remarkable details about the relationship in question, the identities of "Abbas", which he fictionalized as an important type in both his poem and story, and "Beşiktaşlı", who is also the leading object of desire, are explained. In this context, the possibilities of psychoanalysis were utilized, and the possibility of Cahit Sıtkı's "shadow character" and "Beşiktaşlı"'s "deceptive figure", which "Abbas" unconsciously formed over the years, starting from his childhood years, was brought to attention. After mentioning the type of "poem-story" that emerged at the intersection of poetry and story under the next title, opinions were put forward that the poem under the same title should be evaluated as a “poem-story”.
Keywords
Cahit Sıtkı Tarancı, Psychoanalysis And Literature, Shadow Character, Trickster Figure, Poetry-Story