Folkloru En Küçük Halk Grubuna Odaklandırmak: Aile Folkloru
(Concentrating Folklore to the Smallest Social Unit: Family Folklore
)
|
Yazar
|
:
Mustafa Aça
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2021
|
|
Sayı |
:
70
|
|
Sayfa |
:
373-391
|
Özet
Kültür bilimlerinin bir şubesi olarak 19. yüzyılda gelişmeye başlayan folklor, 20. yüzyılda hızlı bir gelişme göstermiştir. Kuzey Amerika folkloristiğinin etkin rol üstlendiği bu gelişim kapsamında folklorun araştırma konularına, yöntem ve tekniklerine dönük çeşitlilik artmıştır. Bu düzlemde 1950’lerde halk gruplarının folklorik kapasiteleri bağlamında önemine vurgu yapılmaya başlanan aile folkloru, 1970’li yıllarda yaygınlaşan bir araştırma konusu halini almıştır. Türk folklor araştırmalarında ise aile folklorunun kapsamına dahil edilen kimi bileşenler araştırmalara konu edilmiş; ancak tanım, kapsam ve yönteme de vurgular içeren bütüncül çalışmalar gerçekleştirilmemiştir. Ailenin sosyal ve kültürel yapılara göre değişen karakteristiği dikkatinde dünden bugüne Türk ailesinin folklor kapasitesi ve repertuarının araştırılmasının sadece folklor alanına hizmet etmeyeceği, odağında aileyi bulunduran tüm çalışma kollarına somut veriler sunacağına şüphe yoktur.
Bilimsel literatür taramaları temelinde nitel araştırma yöntem ve yaklaşımıyla hazırlanan makalede, öncelikle grup folkloru terimi özelinde aile folkloruna yönelişin dinamikleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bunu Kuzey Amerika folkloristiğinin sosyoloji, sosyal antropoloji ve sosyal psikoloji gibi bilgi kollarının deneyimlerinden de yararlanarak ortaya koyduğu aile folkloru çalışmalarının kronolojisine, amaçlarına, kapsam ve yöntemlerine dönük değerlendirmeler takip etmiştir. Akabinde tartışılması ve geliştirilmesi kaydıyla Türk folklor araştırmalarında aile odaklı folklor çalışmalarına bilimsel alt yapı oluşturması amacıyla yönteme ve kapsama dönük görüşlere yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Folklor, halk grubu, grup folkloru, aile folkloru, Türk ailesi
Abstract
Outbroke in the 19th century as a branch of cultural studies, folklore has shown a rapid development in the 20th century. Under the scope of this development, in which the Northern American folkloristics played a crucial role, the research fields, methods and techniques of folklore have become diversified. In this respect, family folklore, whose importance had been started to express in the context of the folkloric capacities of the social groups in the 1950s, became a gradually disseminating research field in the 1970s. In Turkish folkloric studies, even though some aspects of family folklore were examined in the in some certain research, the holistic studies which are making references to the definition, scope and method have not been conducted. There is no doubt that, when the dynamic characteristics of the family, which changes in respect to social and cultural conditions is taken into consideration, conducting research on the folklore capacity and repertoire of Turkish family unit will be beneficial for the field of folklore, as well as providing other fields of study concentrating on family with invaluable data.
In the present study, which is conducted by qualitative research method and approach based on scientific literature reviews, first. the dynamics of family folklore under the scope of the concept of group folklore is defined. Secondly, the evaluations as regards to the chronology, objective, scope and method of the family folklore studies are made by making use of the experiences of the branches of Northern American folkloristics, such as sociology, social anthropology and social psychology. Finally, remarks on method and scope made, with the purpose of establishing a scientific background for the future Turkish folkloric studies focusing on family folklore.
Keywords
Folklore, social group, group folklore, family folklore, Turkish family