|
Sosyo-Kültürel Bağlamda Anormal Tip İhtiyacı: Sözlü Anlatılarda Anormal Tipler
(The Need for Abnormal Characters in Socio-Cultural Context: Abnormal Characters in Oral Narratives
)
Yazar
|
:
Azem Sevindik
|
|
Türü |
:
Telif
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
Sayı |
:
68
|
Sayfa |
:
973-988
|
Özet
Yaşamının hemen her anında kurgunun, kurmacanın, farklılığın ve özgünlüklerin peşinden koşan insanoğlunun tekdüzeliği, sıradanlığı ve bayağılığı reddeden bir yapısı/tavrı söz konusudur. İnsanoğlunun şeylere karşı takındığı bu tavrı aynı zamanda normal, sıradan ve ideal sıradan tiplere karşı da takındığı anlaşılmaktadır. Bu anlamda özellikle sözlü anlatıların hemen hepsi çoğu kez soylu davranışlar sergilemeyen aykırı tipler üzerinden tasarlanır, üretilir ve sunulur. Kusurlu gibi görünen yüzeysel ve derin yapılar, uyumsuz olarak anlamlandırılan şeyler ve tipler, esasında hayatı anlamlandıran, zıtlıkları belirginleştiren ve kültürel belleğe gerçek anlamda damgasını vuran özgün imgelerdir. Modern dünyanın hafızasına kazınan ve günümüzde de plaza, otel, kilise ve geniş bahçeli saraylara kopyaları yapılan yedi harikalar, esasında insanoğlunun olağanüstülüklere karşı kendilerini alamadıkları sıra dışı tahayyül ve tasarımlarının vücut bulmuş dışavurumuydular. Benzer durumların oyunlarda, oyuncaklarda, eğlence organizasyonlarında, kıyafet ve mekân tasarımlarında, kültürel ekonomik ürünlerde, reklamlarda ve sözlü anlatıların genelinde büyük bir keyifle ve özlemle oluşturulduğu anlaşılmaktadır. Köroğlu, Deli Dumrul, Tepegöz, Nasreddin Hoca, Keloğlan, Robin Hood, Sfenks, Rapunzel, Hulk, Batman, Spiderman ve Superman pek çok sıra dışılıklar içeren tasarımların ana aktörleridirler. Araştırma bu yönüyle sosyokültürel bağlamda göze çarpan anormalliklere dikkat çekecek, özelinde sözlü anlatılarda olağanüstü tasarımların imgesel görüntüleri olan anormal tipleri ve bunların işlevlerini ele alacaktır. Sonuçta anormal tasarım ve tiplerin, her zaman yeniden kurgulanan dünya sahnesinde oynadığı rolün önemi ve vazgeçilmez fonksiyonu ortaya konulmaya çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Tip, bağlam, anormal, uyumsuz, aykırı.
Abstract
Human beings, who are in search of fiction, fantasy, distinctness, and originality in almost every moment of life, have a nature/attitude of rejecting monotony, ordinariness, and banality. It is observed that this attitude toward objects by human beings is also true for normal, ordinary, and ideal ordinary characters. In this regard, especially almost all oral narratives are mostly designed, produced, and presented over anomalous characters, who do not demonstrate noble behaviors. Superficial and thorough patterns seeming as if defective, objects and characters interpreted as incompatible are in fact original images, which make life meaningful, make contrasts explicit, and significantly contribute to cultural memory. The seven wonders, which have been imprinted on the memory of the modern world and whose copies were built in today’s plazas, hotels, churches, and palaces, have actually been the concrete expressions of extraordinary imagination and designs of human beings, who have not able to desist from wondrousness. It is observed that the similar circumstances are created with a great pleasure and aspiration in plays, toys, entertainment organizations, design of dress and places, cultural/economic products, advertisements, and in general of oral narratives. Köroğlu, Deli Dumrul, Tepegöz, Nasreddin Hodja, Keloğlan, Robin Hood, Sfenks, Rapunzel, Hulk, Batman, Spiderman and Superman are the major actors of the designs including much extraordinariness. This study draws in this context attention on outstanding abnormities in sociocultural context. Specifically, the study investigates abnormal characters, who are fictional views of extraordinary designs in oral narratives, and their functions. As a result, the significance of the role played by abnormal design and characters in the continuously rebuilt world scene and their essential function are revealed.
Keywords
Character, context, abnormal, incompatible, anomalous.
|
|