Tarih Biliminde Epigrafik Eserlerin Önemi Kapsamında 19. Yüzyıla Ait Ermenice Epigrafik Eserlere Dair Genel Bir Değerlendirme
(Revisiting Armenian Epigraphic Works of the 19th Century within the Context of Epigraphic Works in Historiography
)
Yazar
|
:
Yıldız Deveci Bozkuş
|
|
Türü |
:
Telif
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
Sayı |
:
68
|
Sayfa |
:
961-972
|
Özet
Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermenilerle ilgili literatüre bakıldığında karşımıza çıkan temel sorunlardan biri de Ermeni toplumuna dair edebi, kültürel, tarihi ve filolojik boyutuyla ilgili yürütülen çalışmaların sayısının azlığıdır. Kuşkusuz 1915 Olaylarıyla ilgili geçmişten günümüze çok sayıda çalışma yürütülmüştür ve yürütülmeye de devam edilmektedir ancak özellikle Ermeni epigrafik eserleriyle ilgili yürütülen çalışmalara bakıldığında bu sayının sınırlı olduğu görülmektedir. Bu çalışmada tarihsel anlamda Osmanlı İmparatorluğu’nda özellikle 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren bulunan Batı Ermenice mezar taşları incelenecektir. Bu kapsamda ilk etapta Türkiye’de epigrafi alanı ile ilgili yürütülen çalışmalara kısaca yer verilecektir. Daha sonra özellikle Türkiye’de Ermeni dili ve Batı Ermeniceyle ilgili yürütülen epigrafik çalışmaların ne düzeyde olduğu ve bu alandaki sorunlara da kısaca değinilecektir. Çalışmada ülkemizde özellikle Batı Ermenice mezar taşlarının hangi bölgelerde yoğunluk gösterdiği üzerinde de durularak, Ankara, Mardin, Aydın, Afyonkarahisar vb. yerlerde ve müzelerde tespit edilmiş olan Batı Ermenice mezar taşlarından bazı örnekler sunulacak ve bu taşların nasıl yorumlanması gerektiğine dair bilgilere kısaca yer verilecektir. Bu çalışmada Batı Ermenice mezar taşlarından hareketle 19. yüzyılın ikinci yarısında Ermeni toplumuna dair bulunan bu taşların çevirileri yapılarak genel yapısı değerlendirilecektir. Çalışma kapsamında ayrıca Ermeni mezar taşlarından yararlanılarak, burada yer alan bilgilerin nasıl yorumlanması gerektiği ve bu bilgilerin neden önemli olduğu da değerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler
Tarih, Osmanlı, Ermeniler, Mezar taşı, Ankara.
Abstract
In this study historically the second half of the 19. Century, Western Armenian tombstones will be examined. In this sense, the studies conducted on the subject in the first place epigraphy in Turkey will take place shortly. Later, especially related to the Armenian-what is the level of epigraphic study in Turkey and will be shortly discussed the problems in this area. The article will also focus on the regions in which Armenian gravestones are concentrated in our country. In the article, Ankara, Mardin, Aydın, Afyonkarahisar etc. Some examples of Armenian tombstones that have been identified in places will be presented. The study will also provide information on how these stones should be interpreted. Based on Armenian gravestones, XIX. In the second half of the century, the population, religious structure, cultural situation and demographic structure of the Armenian community will also be mentioned. Within the scope of the study, it will also be evaluated how the information contained here should be interpreted by making use of Armenian tombstones.
Keywords
History, Ottoman, Armenians, Gravestone, Ankara.