Dilbilim Açısından Eski Türklerde Teker ve Araba
(Wheels and Carts of the Ancient Turks in a Linguistic Wiew
)
|
Yazar
|
:
Osman Karatay
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
|
Sayı |
:
65
|
|
Sayfa |
:
167-176
|
Özet
Coğrafya, teknoloji ve kültür gibi alanlardaki söz varlığı halkların, dolayısıyla dil aileleri ve alt-topluluklarının türeneklerinin belirlenmesinde kullanılmaktadır. Son zamanlarda bilim dünyası Hint-Avrupa anayurdunu belirlemede ve erken aşamalarını tespitte teker ve araba kelimelerine müracaat ediyor, çünkü bunlar kazı sonuçlarında görülen somut Yenitaş çağı buluşlarıyla ilgilidir. Bu çalışmaların tamamı Avrasya kapsamında sürdürülmektedir. Türkler ve Türkçe Avrasya’nın en has kısımlarına aittir ve bu tür çalışmalardan muaf tutulmamalıdır. Bu makale ilgili Türkçe söz varlığı ve bunun diğer Avrasya dilleri ve aileleriyle karşılaştırmasını içermekte ve Türkçedeki taker ve arabayla ilgili kelimelerin en az diğer dillerdeki (başta Hint-Avrupa) kadar eski olduğunu önermektedir. Bu Türkçe kelimelerin başka dillere muhtemel geçişlerini de nazara alarak, Orta Asya’nın batısında bir Türk anayurdu tespit edilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Anayurt, Hint-Avrupalılar, Türkler, Yenitaş çağı Avrasya, teker, araba.
Abstract
Some vocabulary pointing to geography, technology, culture etc. are usable in defining homelands of peoples, thus of language families and their sub-groups. Recent scholarship has tended to refer words concerning wheel and cart, since they are related to some Neolithic technological innovations visible through archaeological surveys, in searching for Indo-European homeland and in defining chronologies of early steps. Those studies are within Eurasian context at all. Turks and Turkic belong to the true Eurasian continent, and should not be exempted from such studies. This paper deals with the concerning Turkic vocabulary and its historical comparison with other Eurasian languages and families, and suggests that Turkic words for wheel and cart are as old as the words of other families (mainly Indo-European). Regarding possible loanings of those Turkic words to some other languages, Turkic homeland is set to the west of Central Asia.
Keywords
Homeland, Indo-Europeans, Turks, Neolithic Eurasia, wheel, cart.