Güvenlikleştirme Kuramı Açısından Transdinyester Sorunu
(The Transdnistria Conflict in Terms of Securitizatıon Theory
)
|
Yazar
|
:
Ibragim KHASANOV
Selim KURT
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2019
|
|
Sayı |
:
63
|
|
Sayfa |
:
417-434
|
Özet
Esasen geçmişi çok eskilere dayanan Transdinyester Sorunu, Sovyetler Birliği’nin dağılma emareleri gösterdiği 1980’lı yılların sonlarında Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (SSC) içerisinde sıcak çatışmaya dönüşen bir anlaşmazlıktır. Söz konusu anlaşmazlık, Sovyet coğrafyasında 1980’li yılların sonunda patlak veren diğer ihtilaflarla birçok ortak özelliğe sahiptir. Bu sorun toprak temelli bir anlaşmazlık olarak görülmektedir. Ancak bu problemin ortaya çıkmasında dönemin Rus yönetiminin önemli bir payı bulunmakta olup, Rus Çarlığı’nın 18. yüzyılda bugünkü Moldova topraklarını ele geçirmesini takiben söz konusu topraklara Rus ve Slav nüfusu iskan etmesinin sorunun temel nedenlerinden biri olduğu söylenebilir. Bu nedenle çalışmada, temel referans nesnesi olarak devleti alan ve devletin güvenliğine yönelik en önemli tehdit kategorisi olarak da askeri tehditleri gören klasik güvenlik çalışmalarının yerine, Kopenhag Okulu temsilcileri tarafından geliştirilen Güvenlikleştirme Teorisi tercih edilmiştir. Çünkü bu teorinin bir alt sektörü olan Toplumsal Güvenlik referans nesneleri arasına kimliği de eklemekte ve Moldova’daki ayrılıkçılık probleminin de temelinde yer aldığı düşünülen “göç”, “yatay rekabet” ve “dikey rekabet” gibi tehditleri de güvenlik analizlerine dahil etmektedir. Bu doğrultuda yapılan inceleme sonucunda sorunun esasen kimlik temelli bir anlaşmazlık olduğu ve tarihsel süreçte Rus Çarlığı tarafından bölgeye teşvik edilen Slav göçleri sonucunda, bölgenin etnik yapısının bugünkü etnik Moldova nüfusunu da teşkil eden Romenlerin aleyhine değiştirilmesine dayandığı tespit olunmuştur. Sorunun çözümüne yönelik olarak taraflar arasında halen bir barış antlaşması imzalanamamış olması ise, sorunun halen daha güvenlikdışılaştırılamadığının en güzel örneğidir.
Anahtar Kelimeler
Transdinyester Sorunu, Güvenlikleştirme, Toplumsal Güvenlik, Moldova, Kimlik
Abstract
The Transnistria conflict, which dates back to old times, is a dispute that turned into a hot conflict within the Soviet Socialist Republic of Moldova in the late 1980s, when the Soviet Union showed signs of disintegration. This conflict has many common features with other conflicts that erupted in the Soviet region in the late 1980s. It is seen as a territorial dispute. However, the Russian administrations have played an important role in the emergence of this problem in historical process. One of the main reasons for the problem was that settlement of Russian and Slavic populations by Tsarist Russia into today’s Moldova lands following the conquest of it in the 18th century. For this reason, the Securitization Theory, developed by the representatives of Copenhagen School, was preferred in this study instead of classical security studies, which take the state as the main reference object and see military threats as the most important threat category for the security of the state. Also, Societal Security, which is a sub-sector of this theory, added identity among its referent objects, and included in its analyses threats such as “immigration”, “horizontal competition” and “vertical competition”, which are considered among the factors that form the basis of separatism problem in Moldova. As a result of the examination it was found out that the conflict is fundamentally an identity based, and it was rooted in the transformation of the ethnical structure of the region by Slav immigration promoted by Russians to the detriment of Romanians, who constitute today’s ethnic Moldavian population. The failure of reaching a successful peace agreement between parties until today is the best example of the fact that still desecuritization of the problem is not achieved.
Keywords
The Transnistria Conflict, Securitization, Societal Security, Moldova, Identity