Çar I. Aleksandr Döneminde Rusya’nın Azerbaycan’da İşgalcilik Siyaseti
(Occupational Politics of Russian in Azerbaijan During I. Alexander Period
)
|
Yazar
|
:
Ramin Sadigov
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2018
|
|
Sayı |
:
59
|
|
Sayfa |
:
48-82
|
Özet
Çar Petro’dan bu yana sıcak denizlere inmeği dış politikasının başlıca hedefi olarak belirleyen Rusya, bunun için öncelikle Güney Kafkasya’ya sahip olmak gerektiğinin farkındaydı. Fakat karşısında bölgenin belli alanlarına hakim Osmanlı ve İran gibi güçlü rakipleri vardı. Buna rağmen Petro’nun başlattığı güneye inme politikası ondan sonraki Çarların da asıl hedefi olmuş, aradan yüz yıl geçmeden Güney Kafkasya’nın tamamı Rusya’nın hakimiyeti altına girmiştir.
Coğrafi yerleşimine göre Güney Kafkasya’da bulunan Azerbaycan , Çar I. Aleksandr döneminde işgal edilmiştir. Bu yüzden bu çalışmada Çarlık Rusya’sının Azerbaycan’daki işgalcilik faaliyetleri ve bunun sonucunda meydana gelen Rus-İran çatışmaları, dönemin Rus kaynaklarına dayanılarak değerlendirilmiştir. Dolayısıyla yayınlanmış arşiv vesikaları, hatıralar, gezi notları ve tarih kitaplarında anlatılanların, Rus siyasetinin özelde Azerbaycan hanlıklarına, genelde ise Güney Kafkasya’ya bakışının öğrenilmesi açısından önem arz ettiğini düşünmekteyiz.
Anahtar Kelimeler
I. Aleksandr, Azerbaycan, Çarlık Rusyası, İran, Osmanlı
Abstract
Since Tsar Petro, landing in the hot seas had been the main target of Russian foreign policy and for this Russia was aware that it first needs to have the South Caucasus. But there were strong opponents such as the Ottomans and Iran, who dominated certain areas of the region. Nevertheless, Petro's policy of landing to the south was also the main target of the tsars and within a hundred years from that time, the entire South Caucasus was under Russian domination.
According to its geographical location, Azerbaijan1 in the South Caucasus was occupied during the reign of I. Alexander. Therefore, in this study the occupation activities of Tsarist Russia in Azerbaijan and the resulting Russian-Iranian conflicts were evaluated based on Russian resources of the time. Therefore, we think that published narratives, reminders, travel notes and history books are of importance in terms of learning Russian political aspects generally to the South Caucasus and especially to the Azerbaijani khanates
Keywords
I. Alexander, Azerbaijan, Tsarist Russia, Iran, Ottoman