Özet
Kalkınma Dinamikleri ve Sorunları Bakımından Kelkit Havzası'nın Genel Bir Sosyolojik Değerlendirmesi
Kelkit Havzası, coğrafi ve sosyal-kültürel özellikleri ile Türkiye'nin ender havzalarındandır. Gümüşhane'den Tokat'a, Amasya'ya uzanan yaklaşık 320 km'lik uzunluğu İle Kelkit Çayı, havza boyunca yaşayan insanları hem coğrafi açıdan, hem de sosyal, kültürel ve ekonomik bakımdan birbirine bağlar. Gümüşhane?nin Kelkit ilçesi yakınlarından doğarak, Tokat'ın Erbaa İlçesi'nin batısında, Boğazkesen mevkiinde Yeşilırmak ile birleşen Kelkit Çayı, Türkiye?nin, yaşayan birkaç akarsuyundan biridir. Yeni yeni kirlenmeye başlamış suyu ile havza boyunca 6 il 17 ilçe ve l000'i aşkın köyde yasayan insanlar için yalnızca bir hayat kaynağı olmakla kalmayıp bir umut kaynağıdır da. Havza boyunca yaşayan insanlar için yarattığı hemşerilik bilinciyle, sosyolojik anlamda bir havzalı olma kimliği de kazandırır. Kelkit Havzası kirlenmemiş ve zengin doğası, bakir ve bitek topraklan, zengin ve köklü tarihi, hoşgörü ve Türk hümanizmini sembolize eden kültürel dokusu ile özellikle tarım, hayvancılık, tarıma dayalı sanayi ve alternatif turizm açısından çok önemli kalkınma dinamiklerine sahiptir. Bununla birlikte, Kelkit Havzası'nın bu zenginliklerinin, havza halkının gerçek anlamda kullanımına sunulduğu ve Türkiye ekonomisine kazandırıldığı söylenemez. Havza'nın yıllardan beridir kırdan kente, özellikle de başta İstanbul ve Ankara olmak üzere büyük şehirlere doğru göç vermeyi sürdürmesinin altında, az gelişmişlik ya da kalkınamamışlık gerçeği yatar. "Kelkit Havzası Sürdürülebilir Bütünleşik Planlaması, I. Havza Tanıma Projesi" kapsamında gerçekleştirilen saha araştırmalarının, envanter çalışmalarının ve SWOT analizlerinin temel amacı bu zenginlikleri hem havza halkının kullanımına, hem de ülke ekonomisinin hizmetine etkin bir şekilde sunabilmenin yollarını araştırmaktır. Bunu yaparken de ulusal çıkarlar temelinde havza gerçeklerini göz ardı etmeksizin, havzanın doğal-kültürel-tarihsel dokusunu korumak, var olan tahribatı ortadan kaldırıp, geliştirerek yaşatmaktır.<
Anahtar Kelimeler
Kelkit Çayı, Kelkit Havzası, Tokat, Gümüşhane, Sivas, Giresun, Erzincan, Amasya, Kır Sosyolojisi, Toplum Kalkınması.