Özet
Ötüken’den Anadolu’ya: Kırşehir Yöresinde Dile Yansıyan Kültür Ögeleri
Kırşehir, Anadolu’daki önemli kavşaklardan ve geçiş yollarından biridir; bu yönüyle Türk kültürünün değişik unsurlarının buluştuğu, eriyip damıtıldığı merkezlerden biri olmuştur. Bu coğrafyada Selçuklulardan İlhanlılara, Beyliklerden Osmanlı’nın kuruluşuna, büyük isyanlardan yapıcılığa, devlet kuruculuğuna uzanan büyük olaylar yaşanmıştır. Osmanlı Devleti’ni kuran iradeyi yapıp yoğuran Şeyh Edebalı bu yerlerin insanıdır. Babâî isyanlarının öncüleri bu topraklardan çıkmış, o öncülerin evladı olan Âşık Paşa Osmanlı’nın kuruluşuna katılmış, Tarihçi Âşıkpaşaoğlu, Yavuz ile Çaldıran’da, Mercidabık’ta, Ridâniye’de bulunmuştur. Cacabey ailesi Moğolistan’dan, Ahi Evran-ı Veli Güney Azerbaycan’ın Hoy şehrinden gelmiştir. İşgal edilmediği hâlde Kırşehir’in Türk Kurtuluş Savaşı’na katılımı muhteşem olmuştur. Mustafa Kemal’i akşamın dar vakātinde Mucur’da karşılayanlar da Kırşehir’de ağırlayıp uğurlayanlar da bu tarihin ürünü Türklerdi. Mustafa Kemal onlara demişti:
Bu çalışmayla, bu coğrafya, tarih ve sosyal yapıdan günümüze yansıyan bir kısım dil özelliği gösterilerek açıklanacaktır.
Bunlar, Eski Türkçedeki ayrılma hâlinin bulunma hâli ekiyle karşılanması gibi yaşayan dil kullanımı; samağır/samağar; tuhran/tufran
Anahtar Kelimeler
Kırşehir, Turfan, Atasözleri, Alkış ve Kargışlar, Obruk