Özet
Rusya’nın Bir Karadeniz Devleti Olması Sürecinde Grigoriy Aleksandroviç Potemkin 1768-1791
Grigoriy Aleksandr Potemkin’in hızlı bir şekilde II. Katerina’nın gözdeleri arasına girmesi onun kariyerinde önemli gelişmelere sebep oldu. İmparatoriçe tarafında birçok rütbe ve görevle ödüllendirilen Aleksandr Potemki’in en önemli ve kendisinin de hayatının sonuna kadar sürdürdüğü görevi Yeni Rusya (Novorossiya) genel valiliği oldu. Yaklaşık olarak Karadeniz’in kuzeyi bugünkü Ukrayna topraklarını içerisine alan Yeni Rusya topraklarında Rusya’nın hâkimiyet kurması Aleksadr Potemkin’in telkinleriyle birlikte II. Katerina nazarında büyük önem arz etmeye başladı. 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşında Potemkin, adı geçen bölgeden General Rumyantsev’in ordusu için her hangi bir şekilde istifade edemediğini gözlemlemişti. Bundan sonra Potemkin’in Yeni Rusya sahasında ki tüm çabası, ilerleyen yıllarda meydana gelmesi muhtemel Osmanlı-Rus savaşlarında bu coğrafyadan istifade edebilmekti. Bu amaç doğrultusunda Potemkin Karadeniz’in kuzeyinde çok kısa zaman zarfında yeni şehirler, tersaneler, limanlar, filo inşa ederken bir taraftan da bölgenin demografik yapısını Rusya’nın lehine çevirmek için bölgeye Balkanlar ve Rusya’nın farklı yerlerinden insan taşıdı. Potemkin’in siyasi öngörüleri doğru çıktı ve bir sonraki Osmanlı-Rus mücadelesinde Karadeniz bölgesi ekonomik, askeri, insan ve lojistik faktörleriyle etkin rol aldı.
Anahtar Kelimeler
II. Katerina, Grigoriy Aleksandr Potemkin, Karadeniz, Ukrayna, Yeni Rusya, Kırım, Nikolaev