Özet
Codex Cumanicus'ta Alt Anlamlılık (Hyponymy)
Alt anlamlılık (hyponymy), kısaca bir kavramın kapsamındaki sözcükler, bir türe ait cins adlardır. Alt anlamları kapsayan bütüncül yapı ise üst anlamlılık terimiyle ifade edilir. Kavram alanı konusu içerisinde yapılan bu türden sınıflandırmalar, dildeki hiyerarşiyi göstermesi ve anlambilimsel incelemeleri kolaylaştırması bakımından yararlıdır. Alt anlamlı sözcükler dilden dile, lehçeden lehçeye farklılık gösterebilir. Bu makalede de tarihsel Kıpçak Türkçesinin bir kolu olan Kuman lehçesinin söz varlığı alt anlamlılık/ üst anlamlılık bağlamında değerlendirilmiştir. Bu amaçla Kuman lehçesine ait tek kaynak olan Codex Cumanicus; yer yer Eski Türkçe, Orta Türkçe ve bilhassa Memluk-Kıpçak eserleriyle karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmalar sonucunda, Codex Cumanicus’un söz varlığının alt anlamlılık bakımından ileri bir durumda olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Alt anlamlılık, üst anlamlılık, alt anlam, üst terim, Kuman lehçesi, Codex Cumanicus.