Özet
URMİYE AĞIZLARI İLE DOĞU GRUBU AĞIZLARINDA ORTAK FONETİK VE MORFOLOJİK ÖZELLİKLER ÜZERİNE
Siyasi sınırlar ile dillerin sınırları birbiriyle örtüşmemektedir. Dolayısıyla, Oğuz Türkçesinin sınırları da, onun kullanıldığı siyasi sınırlara göre ifade edilemez. Tarih boyunca Oğuz Türkleri, çok çeşitli siyasi dairelere dâhil olmuşlardır. Fakat bu değişiklik, Oğuz Türkçesini çok fazla etkilememiştir. Oğuz Türkçesi için, bilim adamları tarafından yapılan sınıflandırmalar da bize bunu açıkça göstermektedir. Güney Azerbaycan sahasında kullanılan Oğuz Türkçesi, Türkolojinin hâlâ önemli meçhullerindendir. Oğuz Türkçesinin sınırlarını belirleyebilmek için bu bölgedeki çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Buradan hareketle, Güney Azerbaycan’ın batısıyla ülkemizin doğu sınırının birleştiği Urmiye bölgesindeki Türk ağızlarının önemi ortaya çıkmaktadır. Urmiye ağızlarının özellikleri, Türkiye Türkçesi ağızlarından Doğu Grubu ağızlarıyla birçok açıdan ortaklık teşkil etmektedir. Örnek olarak géderığ, élerıx, éşitmişıx vb. fiil çekimlerinde ek ünlüsündeki kalınlaşmadan dolayı kalınlık-incelik uyumunun bozulması; Arapça ve Farsça kökenli kelimelerin ağırlıklı olarak incelme yönünde değişerek kalınlık-incelik uyumuna girmesi; biyügün, eger, sevdigim vb. kelimelerinde ön damak g ünsüzünün iki ünlü arasında korunması gibi...<
Anahtar Kelimeler
Ağız, Oğuz Türkçesi, Doğu Grubu ağızları, Urmiye ağızları, dil sınırları.