Özet
Umrân Teorisi Bağlamında Oğuz Kağan ve Dede Korkut Metinleri
Türk halk edebiyatı ürünleri kültürel niteliklerin tespiti için önemli bir kaynaktır. Bu kaynağın farklı bağlamlarda incelenmesi kültürel gelişimimizin daha iyi ortaya anlaşılmasına yardım etmektedir. Bu çalışma ile Türk tarihi ve kültürü için önemli birer vesika olan Oğuz Kağan Destanı ve Dede Korkut Hikayeleri İbn Haldun’un umran teorisi üzerinden okunacaktır.
Umran teorisi, bir topluluğun nasıl millete dönüştüğü ve egemenlik unsurlarının nasıl gelişip sona erdiğine dair görüşler içermektedir. Çalışmada metinler, Haldun’un umran’ın geçireceği aşamalar üzerinden incelenmiştir. Çalışma sonucunda gerek Oğuz Kağan destanının gerekse Dede Korkut metinlerinin Haldun’un ortaya koyduğu genel kurallara uyduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
İbn Haldun, Umran, Oğuz Kagan Destanı, Dede Korkut Hikayeleri, Egemenlik