Özet
Çağatay Türkçesi Dönemine Ait Tevârîh-i Güzîde-i Nusret-nâme’nin (The British Library Nüshası) Dili
Moğol tarihi ve onların büyük komutanı Cengiz Han, tarih boyunca birçok araştırmacının ilgisini çekmiş ve bu alanda bir hayli eser kaleme alınmıştır. Moğol hükümdarı Cengiz Han’ın doğumu, yaşamı, kişiliği, ailesi, soy kütüğü ve fetihleri ile ilgili yazılmış eserlere “Cengiz-nâme” adı verilir. Bu makalenin konusu olan Çağatay Türkçesi döneminde kaleme alınmış Tevârîh-i Güzîde-i Nusret-nâme, mensur olarak yazılmış tarihî bir eserdir. Eserin katalog kaydında ve içeriğinde 16’ncı yüzyılda yazıldığı bilgisi mevcuttur ancak kim tarafından yazıldığı belirtilmemiştir. Eserin iki nüshası vardır. Üzerinde çalışma yaptığımız nüsha Londra’daki British Library’de muhafaza edilmektedir. Eser 149 varaktan oluşmaktadır. Eserin temel konusu Cengiz Han’ın hayatı etrafında şekillenmektedir. Bunun yanı sıra eserde Oğuz Kağan Destanı, Türk ve Moğol kavimleri ve Cengiz Han’ın şeceresi ile ilgili detaylı açıklamalar yapılmıştır. Bu eser dil hususiyetleri açısından Çağatay Türkçesinin özelliklerini yansıtmakla birlikte Oğuz Türkçesine ait kelimelere, eklere ve seslik özelliklere de sahiptir. İmla bakımından eser, noktalı Arap harflerinin noktalarının genellikle kullanılmadığı ve aynı kelimenin farklı bir, iki, üç hatta dört varyantının olduğu bir metindir.
Anahtar Kelimeler
Çağatay Türkçesi, Tevârîh-i Güzîde-i Nusret-nâme, Cengiz Han, Türk-Moğol Kavimleri, Oğuz Türkçesi.