Özet
Rusya’da Sansürün Ortaya Çıkışı ve I. Petro Dönemindeki Dönüşümü
İnsanın otorite ile olan ilişkisi, her toplumun kendi tarihi sürecinde farklı yollarla gelişmiştir. Bu gelişmeler yazının icadından önce sözel bir belleğin ürünüyken, yazı ile birlikte somut artsüremli niteliğe bürünmüştür. Rusya’da Hıristiyanlığın kabulü ile yazılı gelenek ortaya çıkmıştır. Bu geleneğin gelişmesiyle otoritenin etkisi de yazılı kaynaklar üzerine yoğunlaşmıştır. Bu bağlamda sansür, Rusya coğrafyasında ilk başta dini otoritenin silahı olmuştur. XVIII. yüzyıl başlarında I. Petro dönemi ile devlet yönetiminin dini otorite ile zıtlaştığı görülmektedir. Bir nevi çift kutuplu yönetim kendini göstermiştir. Erken dönem Rusça kaynaklarda dini metinler üzerinden etkisini gösteren sansür, bu dönemde kısmen devletin dünyevileşme aracı olmuştur. Bu çalışmada Rusya’da sansürün çıkışı, tarihsel yönden ele alınarak sistemleşme sürecine girdiği I. Petro dönemindeki dönüşümü incelenecektir. Nitekim dini metinler ile ortaya çıkan sansür, I. Petro ile dünyevi bir güce dönüşerek Batılılaşma sürecinde araç olarak kullanılmış ve daha sonraki dönemlerde sistemli hale gelmiştir.
Anahtar Kelimeler
Sansür, Rusya, Rus edebiyatı, Matbaa, I. Petro