Özet
Eski Anadolu Türkçesiyle Manzum Bir Metin: Emīrī’nin Mevlid’i”
Bir terim olarak mevlid ‘doğum yeri ve doğum zamanı’ anlamlarını ihtiva etmektedir. Eski Anadolu Türkçesi döneminde bir tür olarak değerlendirilen mevlid metinleri Hz. Muhammed’in doğumuna, miracına ve mucizelerine methiye niteliği taşıyan, çoğunlukla manzum ve mesnevi türünde kaleme alınan eserlere verilen bir addır. Mevlid metinleri yapısı itibariyle tevhid, münacat, naat ile başlamaktadır. Bunu Hz. Muhammed’in doğumu, miracı, çeşitli mucizeleri ve vefatı izler. Mevlid metinleri dua faslıyla tamamlanır. İslam dünyasının hemen tamamında rastlanılan mevlid yazma geleneği İslam tarihinde, edebiyatında, sanatında ve musikisinde önemli bir yer tutar. Bu yazı kaynaklarda 15. yüzyıl şairi olarak kabul edilen Emīrī tarafından kaleme alınan Mevlid metninin yazı çeviriminin ve dil incelemesinin yapılmasını amaçlamaktadır. Emīrī’nin Mevlid’inin bilinen tek nüshası İstanbul Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi, Ayasofya Koleksiyonu 3821/3’te korunmaktadır. Mevlid metni, içinde yer aldığı eserin 31b-45b sayfaları arasında bulunmakta ve 15 varaktan oluşmaktadır. Harekeli nesih ile kaleme alınan yazmada sayfada 13 satır bulunmaktadır. Mevzubahis mevlid metni 345 beyit ve her bendi üç mısradan mürekkep 4 müsellesten oluşmaktadır ve aruzun remel bahriyle yazılmıştır. Başka bir nüshası tespit edilemediğinden eserin yazı çeviriminde yalnızca bu yazma esas alınmıştır. Eserin istinsah tarihi mevcut olmasa da dil özelliklerinden Eski Anadolu Türkçesinin dil hususiyetlerini taşıdığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Eski Anadolu Türkçesi, Emīrī, Mevlid, Hz. Muhammed’in doğumu.